
O zbiorze narzędzi
Zbiór narzędzi skierowany jest do nauczycieli/trenerów, którzy chcą poprawić jakość nauczania dzięki zastosowaniu źródeł internetowych, ale nie wiedzą co wziąć pod uwagę przy wyborze takiego źródła. W zestawie znajdą oni również konspekty zajęć dostarczające konkretnych przykładów pokazujących jak poszczególne źródło zostało wykorzystane podczas zajęć.
W związku z pojawieniem się wielu programów wspieranych komputerowo, edukatorzy zgodzili się co do tego że wykorzystanie ICT może usprawnić proces uczenia się i nauczania. Prezentacje, gry edukacyjne, ćwiczenia interaktywne, w połączeniu z nieograniczonymi zasobami OZE, sprawiają że technologia ICT staje się bardzo efektywnym narzędziem w procesie uczenia się i nauczania. Równocześnie rosnąca liczba programów opartych na ICT i ich kompleksowość może stanowić spore wyzwanie dla wielu nauczycieli. Problemem nie jest znalezienie narzędzia i zastosowanie go w klasie, ale wybór narzędzia odpowiadającego potrzebom uczniów, zgodnego z programem nauczania i trendami technologicznymi. Znajdziesz tutaj cenne informacje oraz listę pytań, na które warto odpowiedzieć przed dokonaniem wyboru właściwego narzędzia/źródła.
Obecnie, oczywistym wydaje się fakt, że nie ma jednego, najlepszego sposobu uczenia się, istnieje za to wiele różnych typów uczniów i metod nauczania. Uczenie się nie opiera się już wyłącznie na tradycyjnych formach przekazu czyli uczeniu się w klasie. Technologia zmienia sposób funkcjonowania społeczeństw. Oferuje nam nowe możliwości i daje dostęp do źródeł, o których jeszcze nie tak dawno temu, nawet byśmy nie pomyśleli.
Niestety, nasze systemy edukacji, nie są jeszcze wystarczająco elastyczne aby w pełni wykorzystać te możliwości. Nasze instytucje edukacji, a w konsekwencji trenerzy i nauczyciele nie otrzymują wystarczającego wsparcia, nie potrafią więc dostosować swoich planów nauczania do potrzeb swoich uczniów. Brak umiejętności, napięte programy czy brak czasu na przygotowanie szkolenia są głównymi powodami, dla których nauczyciele rzadko eksperymentują z nowymi metodami czy strategiami.
Projekt ten ma na celu zmniejszenie skali tego problem poprzez stworzenie podręcznika dla nauczycieli języków, który będzie wspierał ich w nabywaniu i zwiększaniu kompetencji cyfrowych. Podręcznik zachęci ich do korzystania z rozwiązań ICT w zakresie nauczania i umożliwi lepsze wykorzystanie nauki języka wspomaganej przez urządzenia mobilne (Mobile Assisted Language Learning - MALL) na zajęciach.
Uwzględniając wnioski z metodycznej i technicznej analizy 100 narzędzi/źródeł, stworzono zbiór zawierający wskazówki dla nauczycieli i trenerów, przykłady możliwych zastosowań wybranych narzędzi oraz informację zwrotną od nauczycieli i uczniów. Zbiór ten skierowany jest do nauczycieli, którzy chcą wzbogacić swoje zajęcia o źródła internetowe, ale nie wiedzą dokładnie co należy wziąć pod uwagę przy wyborze narzędzia lub szukają konspektów lekcji, które w sposób zrozumiały pokarzą im możliwości praktycznego zastosowania danego narzędzia.
Wykorzystanie MALL w nauczaniu języków, wprowadza dynamikę, trudną do uzyskania podczas tradycyjnych zajęć. Internet oferuje wielką różnorodność narzędzi, które mogą być wykorzystane podczas zajęć językowych. Zestaw ma na celu pomóc trenerom w dokonaniu wyboru właściwego narzędzia oraz zaprezentować możliwie szeroki wybór opcji.
Jeśli nie jesteś pewien/pewna co do wyboru odpowiedniego narzędzia/źródła, przejdź do sekcji “Wskazówki”. Znajdziesz tam porady dotyczące aspektów, na których należy się skupić i jak wpływają one na wybór narzędzi.
Jeśli nie jesteś pewien/pewna jakiego rodzaju narzędzia poszukujesz, sprawdź katalog online. Jeśli znajdziesz narzędzie, możesz je sprawdzić pod kątem technicznym i metodycznym. Możesz również przejść bezpośrednio do zestawu, który jest dynamicznym źródłem, na którym znajdują się konspekty zajęć dla różnych narzędzi.
Zbiór narzędzi obejmuje:
- Opis grupy: Znajdziemy tu krótki opis grupy czy cele lekcji. Pozwoli to określić czy wybrany konspekt nadaje się dla twojej grupy uczniów w takiej postaci, lub czy powinien być lepiej dostosowany do potrzeb trenera oraz/lub uczniów.
- Konspekt zajęć: Znajdziemy tu konspekty zawierające szczegółowe instrukcje dotyczące wykorzystania danego narzędzia w klasie. Konspekt zawiera cele, wiedzę wymaganą do skorzystania z narzędzia , przybliżony czas potrzebny na ukończenie ćwiczenia, potrzebne materiały czy formy pracy. Sekcja "komentarze" zawiera informację, które mogą się przydać podczas realizowania wybranego planu lekcji w swojej klasie, lub podczas przystosowywania go do innej grupy.
- Informacja zwrotna: Tutaj znajdziemy komentarze innych trenerów, uczniów, którzy używali danego narzędzia/źródła. Można tam sprawdzić co szczególnie im się podobało, co się sprawdziło a co nie.
- Sugestie zmian: Ta część jest ściśle powiązana z informacją zwrotną. W oparciu o doświadczenia nauczycieli i uczniów, w sekcji tej znajdziemy sugestie zmian. Sekcja ta może być bardzo przydatna podczas dostosowywania narzędzia do potrzeb grupy.
Wskazówki dla nauczycieli języków obcych
Osoby działające w branży edukacji, zgadzają się co do faktu, że wykorzystanie narzędzi ICT w klasie może zwiększyć efektywność uczenia się i nauczania. Prezentacje, symulacje edukacyjne i gry, ćwiczenia interaktywne oraz praktycznie nieograniczony dostęp do zasobów OZE, sprawia, że IT stało się niezwykle istotnym narzędziem wspomagającym procesy nauki i nauczania, ale jednocześnie ich ciągle rosnąca ilość i kompleksowość, może stanowić wyzwanie dla wielu nauczycieli. Problem polega na tym, że nie wystarczy tylko wybrać narzędzie i zacząć go używać, ale żeby wybrać narzędzie odpowiednie, dostosowane do potrzeb uczniów, zgodne z programem nauczania i trendami technologicznymi. W sekcji tej znajduje się lista przydatnych pytań podczas wybierania odpowiedniego narzędzia/źródła.Zanim spojrzysz na jakieś źródło, pomyśl jaką umiejętność chciałbyś/chciałabyś przećwiczyć lub rozwinąć. Również jeśli uczysz więcej niż jednego języka, wybierz ten, który cię interesuje.
Nad czym warto się zastanowić?
- Jakie umiejętności ma ćwiczyć dane narzędzie? – rozwój słownictwa, gramatyka, mówienie i wymowa, rozumienie tekstów pisanych, rozumienie ze słuchu czy pisanie?
- W jakim języku powinny być ćwiczenia?
Część ankiety dotycząca grupy uczniów ma na celu określenie typu uczniów. Obejmuje to informację o wieku i płci uczniów. Pozwala zidentyfikować znajomość danego języka i cele ucznia. Należy również zastanowić się nad posiadanymi już przez uczniów umiejętnościami. Na przykład, jeśli uczniowie nie maja doświadczenia w pracy z programami online, narzędzie to nie jest najlepszym wyborem. Informacja ta będzie szczególnie istotna przy efektywnym doborze grupy i narzędzia.
Warto rozważyć
- Ilu mamy uczniów?
- Jak wygląda podział na mężczyzn i kobiety w naszej grupie?
- Ile lat mają uczniowie?
- Czy wszyscy uczniowie pochodzą z tego samego kraju czy też z różnych?
- Czy wszyscy uczniowie mówią w tym samym języku ojczystym?
- Czy uczniowie mówią w innych językach?
- Od jak dawna uczniowie mieszkają w twoim kraju?
- Jakie wykształcenie mają uczniowie?
- Czy w grupie są uczniowie, którzy potrzebują dodatkowej pomocy?
- Czy uczniowie mają czas na odrabianie prac domowych?
- Jaki jest powód dla którego uczniowie uczą się języka? (praca, studia, kurs z urzędu pracy, itp.)
- Czy uczniowie przychodzą do szkoły na kurs czy też uczą się w domu lub miejscu pracy?
- Czy uczniowie korzystali już wcześniej z kursów online? Jeśli tak, ilu z nich ma doświadczenie i z jakich kursów korzystali?
- Jak często uczniowie korzystają z mediów cyfrowych oraz jaki rodzaj najczęściej wybierają?
- Jakie jest doświadczenie uczniów jeśli chodzi o wykorzystanie komputerów i programów online w uczeniu się języków?
Pytania w części dotyczącej kursu, mają na celu określenie poziomu, struktury i celów kursu. Ważne jest aby ustalić długość, częstotliwość i lokalizację kursów, jak również poziom docelowy. Należy również uzasadnić wykorzystane materiały i metody. Aby opracować efektywny kurs, należy ustalić jednolitą strukturę kursu. Istotne jest także ustalenie celów kursu tak aby pokrywały się z celami uczniów.
Warto rozważyć
- Do kogo skierowany jest kurs?
- Jaki jest cel kursu?
- Jaki jest poziom uczniów?
- Jaki jest poziom docelowy? Dlaczego uczniowie chcą lub muszą osiągnąć ten poziom?
- Czas trwania kursu: Jak długo trwa cały kurs? Czy kurs składa się z wielu spotkań, ile spotkań obejmuje i ile trwa każde ze spotkań?
- Ile trwa jedna lekcja?
- Kiedy odbywa się kurs? (z rana, wieczorami, w weekend?)
- Jak często odbywają się zajęcia? (dwa razy w tygodniu, codziennie?)
- Jaki podręcznik czy materiały dodatkowe będą wykorzystane podczas kursu?
- Kto dokonuje wyboru materiałów? – nauczyciel, szkoła, agencja?
- Jakie metody nauczania wykorzystujesz?
Wymagania techniczne są decydujące dla efektywności kursu. Nauczyciele i uczniowie musza posiadać odpowiednie umiejętności techniczne aby skorzystać z kursu. Dla przykładu, nie ma sensu korzystanie z aplikacji lub narzędzia online w grupach, w których umiejętności uczniów w zakresie IT są znikome. Ważne jest również aby wyjaśnić jakie materiały czy urządzenia są potrzebne oraz jak wygląda sprawa dostępu do Internetu.
Warto rozważyć
- Czy wszyscy uczniowie wiedzą jak korzystać z komputera, ilu z nich nie wie?
- Czy ty jako nauczyciel/ka wiesz jak korzystać z komputera?
- Czy poziom umiejętności technicznych jest taki sam wśród wszystkich uczniów?
- Czy wszyscy uczniowie, w miejscu szkolenia, maja dostęp do:
- Komputera
- Internetu
- Słuchawek
- Wifi
- Czy wszyscy uczniowie, w domu, mają dostęp do:
- Komputera
- Internetu
- Smartfonu
- Czy wszyscy uczniowie posiadają konto mailowe? Jeśli nie, ilu uczniów ma konto?
Część ankiety dotycząca klasy koncentruje się wokół kwestii dogodnego ustawienia. Aby kursy te były efektywne, nauczyciele potrzebować będą określonych materiałów. Ważne jest aby uczniowie również mieli dostęp do tych materiałów. Dla przykładu, należy unikać sytuacji, w której nie wszyscy uczniowie posiadają słowniki.
Warto rozważyć
- Czy w klasie dostępne są następujące przedmioty?
- Komputer (Jeśli tak, ile komputerów przypada na jednego ucznia?)
- Wifi
- Projektor i monitor (Jeśli nie, to czy szkoła posiada projektor i sale przystosowane do projekcji?)
- Głośniki
- Tablicę interaktywną
- Słowniki (Jeśli tak, jaki rodzaj słownika – jednojęzyczny czy dwujęzyczny? Ile słowników jest dostępnych? Jeśli w klasie nie ma słowników, to czy szkoła posiada słowniki, które mogą być udostępnione na lekcje?)
- Jak ustawione są ławki? (na przykład, rzędami, jedna za drugą, w kształcie litery U, dwa złączone stoły)
- Czy jest możliwość zmiany ustawienia ławek podczas zajęć?
Poza grupą, założeniami kursu, aspektami technicznymi oraz warunkami na miejscu szkolenia, są jeszcze inne kwestie, które może nie są ściśle powiązane z procesem uczenia się i nauczania. Jakkolwiek, są one też dosyć istotne. Jeśli, na przykład, mieszkasz na terenach wiejskich, Internet może być zdecydowanie wolniejszy, w związku z czym, niektórzy uczniowie mogą mieć problemy z pobraniem większych plików czy wykorzystaniem bardziej wymagających stron,. Z drugiej strony, w dużym mieście, ludzie zwykle tracą codziennie dużo czasu na dojazdy. Z tego względu, idealnym rozwiązaniem dla nich może być wykorzystanie aplikacji umożliwiających im uczenie się małych porcji materiału podczas podróży.
Warto rozważyć
- Ile czasu potrzeba aby przygotować się do wykorzystania danego źródła w klasie?
- How much time are you willing to spend on preparing the class?
- Ile czasu zamierzasz poświęcić na przygotowanie się do zajęć?
- Czy istnieją jakieś preferencje związane z lokalizacją geograficzną odnośnie wykorzystania określonych narzędzi/źródeł?
- Czy lokalizacja geograficzna powstrzymuje uczniów przed wykorzystaniem określonych narzędzi/źródeł?